Bạn có bao giờ thắc mắc vì sao nước làm mát động cơ lại có đủ màu sắc như xanh lá cây, cam, hồng, đỏ? Đừng bỏ qua bài viết này để tránh những sai lầm khi châm thêm hoặc thay mới nhé!
Nước làm mát động cơ ô tô, xe máy có nhiều màu sắc khác nhau, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về chúng. Bài viết này sẽ giải thích ý nghĩa của từng màu, những nguy cơ khi trộn lẫn các loại nước làm mát khác màu, và những lưu ý quan trọng khi thay thế hoặc bổ sung.
Nước làm mát đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của động cơ, không chỉ trên xe tay ga, mô tô phân khối lớn mà còn cả ô tô, xe hybrid… Bạn có bao giờ để ý rằng mỗi loại xe lại sử dụng một màu nước làm mát động cơ khác nhau? Có xe màu xanh lá, xanh da trời, có xe lại màu đỏ, hồng, cam…
Nhiều người cho rằng nước làm mát nào cũng như nhau, miễn là…mát! Thế nên, khi thấy nước làm mát bị hao hụt, họ thường “tiện tay” châm thêm loại khác màu. Ví dụ, xe đang dùng nước xanh mà lại châm thêm nước cam, hồng. Điều này có thực sự tốt?
Theo anh Ngô Khắc Trí, kỹ thuật viên ô tô tại TP.HCM, việc này có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ thống làm mát, đặc biệt là bộ tản nhiệt và bơm nước. Lý do là vì màu sắc khác nhau thường chỉ ra sự khác biệt về thành phần hóa học, và không phải lúc nào chúng cũng “hòa hợp” khi trộn lẫn.
Ý nghĩa thực sự đằng sau màu sắc của nước làm mát?
Về cơ bản, nếu xét về công nghệ và hàm lượng phụ gia, nước làm mát động cơ ô tô, xe máy thường được chia thành 3 loại chính:
Nước làm mát công nghệ axit vô cơ (IAT): Thường có màu xanh lá cây, chứa silicat và phosphate.
Nước làm mát công nghệ OAT (Organic Acid Technology): Thường có màu cam, hồng, đỏ, không chứa silicat.
Nước làm mát Hybrid OAT: Thường có màu vàng hoặc xanh dương, là sự kết hợp giữa IAT và OAT.
Nước làm mát màu xanh lá cây – “huyền thoại” quen thuộc
Đây là loại nước làm mát truyền thống và phổ biến nhất. Nó sử dụng công nghệ IAT (Inorganic Additive Technology), với các thành phần vô cơ như silicat và phosphate để chống ăn mòn. Tuy nhiên, tuổi thọ của loại này thường ngắn nhất, chỉ khoảng 2 năm hoặc 40.000 km, và phù hợp với các dòng xe đời cũ.
Nước làm mát màu hồng, đỏ – “chiến binh” bền bỉ
Loại này sử dụng công nghệ OAT (Organic Acid Technology), dùng axit hữu cơ làm chất ức chế ăn mòn. Điểm cộng lớn là tuổi thọ rất cao, có thể lên đến 5 năm hoặc 160.000 km. Bạn thường thấy loại này trên các dòng xe đời mới của Nhật Bản (Toyota, Honda) và Mỹ (GM).
Nước làm mát màu xanh lam, cam, vàng – “kẻ lai” đa năng
Đây là nước làm mát áp dụng công nghệ HOAT (Hybrid Organic Acid Technology), kết hợp ưu điểm của cả IAT và OAT. Nó sử dụng axit hữu cơ và các chất vô cơ (như silicat) để bảo vệ động cơ một cách nhanh chóng và lâu dài. Chúng thường được sử dụng trên xe hơi châu Âu (BMW, Mercedes-Benz) và một số xe Mỹ (Ford, Chrysler).
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu “trộn lẫn” nước làm mát khác màu?
Nếu bạn pha trộn các loại nước làm mát này, các phụ gia chống ăn mòn có thể phản ứng với nhau, làm mất tác dụng làm mát hoặc tạo thành cặn bẩn, bùn lắng gây tắc nghẽn két nước hoặc hư bơm nước. Điều này vô cùng nguy hiểm!
Vấn đề thường gặp nhất là các chất chống ăn mòn không tương thích sẽ phản ứng và tạo thành một loại keo đặc, gây tắc nghẽn hệ thống làm mát. Khi hệ thống bị tắc, nước làm mát không thể lưu thông để tản nhiệt, khiến động cơ bị nóng quá mức.
Nếu động cơ quá nóng trong thời gian dài, có thể gây hư hỏng gioăng đầu xi-lanh, nứt hoặc cong vênh đầu xi-lanh, gây tốn kém chi phí sửa chữa.
“Ghi nhớ” những lưu ý quan trọng khi thay thế, bổ sung nước làm mát
Để chọn đúng loại nước làm mát cho xe, bạn nên tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe. Tại đó, bạn sẽ tìm thấy thông số kỹ thuật loại nước làm mát được nhà sản xuất khuyến nghị.
Nếu xe đã hết hạn bảo hành và bạn tự mua nước làm mát, đừng chỉ nhìn vào màu sắc. Hãy đọc kỹ nhãn trên chai, tìm hiểu xem chất làm mát là IAT, OAT hay HOAT và được khuyến cáo sử dụng cho những thương hiệu xe nào. Nếu vẫn chưa chắc chắn, hãy hỏi trung tâm dịch vụ của hãng xe hoặc một garage uy tín.
Tóm lại, việc lựa chọn nước làm mát phù hợp nên tập trung vào công nghệ (IAT, OAT, HOAT) và tiêu chuẩn do nhà sản xuất xe khuyến nghị. Màu sắc chỉ là một hướng dẫn tham khảo ban đầu. Bảo dưỡng và bổ sung nước làm mát đúng cách sẽ giúp kéo dài tuổi thọ động cơ, ngăn ngừa sự cố quá nhiệt và giúp bạn lái xe an toàn hơn.
